سفارش چاپ کتاب پذیرفته میشود عکس بدید کتاب تحویل بگیرید
توضیحات تکمیلیتوضیحات
کتاب The God Delusion توهم خدا اثر Richard Dawkins
کتاب The God Delusion
The God Delusion (توهم خدا)، نوشتهی ریچارد داوکینز، زیستشناس تکاملی برجسته و استاد دانشگاه آکسفورد، یکی از تأثیرگذارترین و بحثبرانگیزترین کتابهای قرن بیست و یکم است. این کتاب در سال ۲۰۰۶ منتشر شد و به سرعت به یک اثر پرفروش بینالمللی تبدیل شد که هم ستایش و هم انتقادات گستردهای را برانگیخت. داوکینز در این کتاب استدلال میکند که باور به خدا یک توهم است – فرضیهای که نه تنها غیرضروری است، بلکه به لحاظ فکری و اخلاقی زیانآور است. این اثر به عنوان یکی از متون کلیدی «الحاد جدید» (New Atheism) شناخته میشود و در کنار آثار نویسندگانی مثل سام هریس، کریستوفر هیچنز و دانیل دنت، گفتوگوهای جهانی درباره دین، علم و اخلاق را شکل داده است.
اطلاعات انتشار و دسترسی
- نویسنده: Richard Dawkins
- ناشر: Houghton Mifflin Harcourt (نسخه اصلی)
- تاریخ انتشار: سپتامبر ۲۰۰۶
- زبان: انگلیسی
- قطع: رقعی
- نوع جلد: شومیز
- جوایز و موفقیتها: پرفروش نیویورک تایمز، USA Today؛ نامزد چندین جایزهی ادبی غیرتخیلی.
خلاصهی کتاب
The God Delusion یک اثر غیرتخیلی است که به استدلال علیه وجود خدا و نقد تأثیرات دین سازمانیافته بر جامعه میپردازد. داوکینز با استفاده از استدلالهای علمی، فلسفی و منطقی، فرضیهی خدا را به عنوان یک «توهم» بررسی میکند – یک باور بیپایه که از نظر او توسط فرهنگ، سنت و روانشناسی انسانی تقویت شده است. کتاب به ۱۰ فصل تقسیم میشود که هر کدام جنبهای از دین یا باور به خدا را هدف قرار میدهد:
- مقدمه و زمینهسازی: داوکینز تفاوت بین «خدای اینشتین» (یک مفهوم استعاری برای قوانین طبیعت) و خدای ادیان ابراهیمی (موجودی متشخص و مداخلهگر) را توضیح میدهد و استدلال میکند که دومی قابل دفاع نیست.
- فرضیهی خدا: او خدا را به عنوان یک فرضیهی علمی آزمایشپذیر معرفی میکند و استدلال میکند که شواهد تجربی برای وجود خدا وجود ندارد.
- نقد استدلالهای سنتی برای خدا: داوکینز استدلالهای کلاسیک مانند استدلال طراحی (Design Argument)، استدلال وجودشناختی (Ontological Argument) و استدلال کیهانشناختی (Cosmological Argument) را رد میکند.
- چرا خدا تقریباً وجود ندارد: با استفاده از احتمال و پیچیدگی، داوکینز استدلال میکند که خدا به عنوان توضیحی برای جهان غیرمحتملتر از تکامل طبیعی است (مثلاً «مشکل بوئینگ ۷۴۷ غایی»).
- ریشههای دین: او دین را از منظر زیستشناسی تکاملی بررسی میکند و پیشنهاد میدهد که باورهای مذهبی ممکن است نتیجهی «by-products» تکاملی مغز انسان باشند.
- اخلاق بدون دین: داوکینز استدلال میکند که اخلاق نیازی به دین ندارد و ریشههای اخلاقی را در تکامل و همکاری اجتماعی میبیند.
- نقد متون مقدس: او متون مذهبی (مانند کتاب مقدس و قرآن) را به دلیل تناقضات، خشونت و غیراخلاقی بودن برخی دستورات نقد میکند.
- آسیبهای دین: داوکینز دین سازمانیافته را به مشکلات اجتماعی مانند تعصب، جنگ و سرکوب علمی مرتبط میداند.
- کودکی و دین: او به «سوءاستفاده» از کودکان از طریق آموزش مذهبی و indoctrination انتقاد دارد.
- جهان بدون خدا: داوکینز آیندهای را تصور میکند که در آن علم، عقل و انسانگرایی جایگزین دین شوند.
کتاب با لحنی محترمانه اما قاطع نوشته شده و داوکینز از طنز، مثالهای روزمره و ارجاعات علمی برای جذابتر کردن استدلالهایش استفاده میکند. او مخاطبان را تشویق میکند که باورهایشان را زیر سؤال ببرند و به جای ایمان کور، از تفکر انتقادی استقبال کنند.
تمها و استدلالهای کلیدی
The God Delusion چندین تم و استدلال محوری را دنبال میکند که برای درک کتاب ضروریاند:
- علم در برابر ایمان: داوکینز علم را به عنوان روشی معتبر برای فهم جهان معرفی میکند و ایمان بدون شواهد را غیرمنطقی میداند.
- الحاد به عنوان آزادی فکری: او الحاد را نه فقط انکار خدا، بلکه آزاد شدن از dogma و تعصب میبیند.
- اخلاق سکولار: داوکینز استدلال میکند که اخلاق نیازی به خدا ندارد و از طریق تکامل، همدلی و عقل شکل میگیرد.
- نقد دین سازمانیافته: او دین را به خاطر نقشش در خشونت، تعصب و سرکوب زنان و اقلیتها نقد میکند، اما افراد مؤمن را از دین جدا میبیند.
- روانشناسی و تکامل دین: داوکینز دین را نتیجهی مکانیزمهای تکاملی مانند نیاز به توضیح پدیدهها یا انسجام گروهی میداند.
- آموزش و کودکان: او معتقد است آموزش مذهبی به کودکان نوعی «سوءاستفاده فکری» است، زیرا مانع تفکر آزاد میشود.
یکی از معروفترین استدلالهای کتاب، «مشکل بوئینگ ۷۴۷ غایی» است: داوکینز میگوید فرضیهی خدا برای توضیح پیچیدگی جهان، خودش موجودی پیچیدهتر فرض میشود که نیاز به توضیح دارد، بنابراین خدا به عنوان توضیح اولیه غیرمنطقی است.
شخصیت و سبک نویسنده
ریچارد داوکینز، زیستشناس تکاملی و نویسندهی کتابهای پرفروشی مانند The Selfish Gene، به خاطر تواناییاش در توضیح مفاهیم پیچیدهی علمی به زبان ساده شناخته میشود. در The God Delusion، او لحنی polemical (جدلی) اما جذاب دارد که ترکیبی از طنز تیز، مثالهای روزمره و استدلالهای منطقی است. سبک او مستقیم و گاهی کنایهآمیز است، که برخی آن را «توهینآمیز» و برخی دیگر «شجاعانه» میدانند. داوکینز از مثالهایی مثل «چایساز کیهانی» (Cosmic Teapot) برای نشان دادن پوچی باور بدون شواهد استفاده میکند.
او در این کتاب نه فقط یک دانشمند، بلکه یک فعال فکری است که میخواهد خوانندگان را به چالش بکشد. با این حال، لحنش گاهی بیش از حد تهاجمی به نظر میرسد، بهویژه برای خوانندگان مذهبی که ممکن است احساس کنند به باورهایشان توهین شده.
تأثیرات فرهنگی و اجتماعی
The God Delusion تأثیر عمیقی بر گفتوگوهای جهانی درباره دین و الحاد گذاشت:
- الحاد جدید: این کتاب، همراه با Letter to a Christian Nation (سام هریس) و God Is Not Great (کریستوفر هیچنز)، جنبش «الحاد جدید» را تقویت کرد که بر تبلیغ فعالانهی الحاد و نقد دین تأکید دارد.
- پرفروش جهانی: تا ۲۰۲۵، کتاب به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شده و بیش از ۳ میلیون نسخه فروخته است. در ایران، ترجمههای غیررسمی و بحثهای آنلاین دربارهاش وجود دارد، هرچند محدودیتهای فرهنگی مانع توزیع رسمی شده.
- مناظرههای عمومی: داوکینز پس از انتشار کتاب در مناظرههای متعددی (مثل با جان لنوکس یا آلستر مکگراث) شرکت کرد که در X و YouTube همچنان بحثبرانگیزند.
- تأثیر بر خوانندگان: بسیاری از خوانندگان (در Goodreads و Reddit) میگویند این کتاب دیدگاهشان را تغییر داده یا آنها را به سمت الحاد/آگنوستیسیسم سوق داده، در حالی که دیگران آن را بیش از حد یکجانبه میدانند.
نقدها و نظرات خوانندگان
| جنبه | نظرات مثبت | نظرات انتقادی |
|---|---|---|
| استدلالها | منطقی، واضح و مبتنی بر علم؛ برای آتئیستها و شکاکان empowering. | بیش از حد تهاجمی؛ برخی استدلالها (مثل نقد متون مقدس) سطحی یا خارج از زمینهاند. |
| سبک نگارش | جذاب، witty و قابل فهم برای غیرمتخصصان. | لحن گزنده و گاه متکبرانه؛ به خوانندگان مذهبی توهین میکند. |
| تأثیر | خوانندگان را به تفکر انتقادی تشویق میکند؛ برای آتئیستهای جدید «زندگیتغییرکننده». | یکجانبه؛ به جنبههای مثبت دین (مثل هنر، فرهنگ) بیتوجه است. |
| کلی | ۴-۴.۵ ستاره برای طرفداران علم و الحاد؛ «must-read برای شکاکان». | ۲-۳ ستاره برای خوانندگان مذهبی یا کسانی که بحث متعادلتر میخواهند. |
تأثیرات و پاسخها
کتاب پاسخهای متعددی از سوی فیلسوفان، الهیدانان و نویسندگان برانگیخت:
- پاسخهای مثبت: آتئیستها و سکولاریستها آن را به خاطر وضوح و شجاعت ستایش کردند. سام هریس و کریستوفر هیچنز از داوکینز حمایت کردند.
- پاسخهای انتقادی: الهیدانانی مثل آلستر مکگراث (The Dawkins Delusion) و جان لنوکس استدلالهای داوکینز را بیش از حد سادهساز و فاقد عمق فلسفی دانستند. برخی فیلسوفان (مثل آنتونی فلو) معتقدند او به جنبههای متافیزیکی خدا بیتوجه است.
- بحثهای فرهنگی: در ایران، بحث دربارهی کتاب در فضای آنلاین (مثل گروههای تلگرامی یا Reddit پارسی) داغ است، اما به دلیل حساسیتهای مذهبی، خواندن آن گاهی مخفیانه انجام میشود.
کتاب The God Delusion
.فقط مشتریانی که این محصول را خریداری کرده اند و وارد سیستم شده اند میتوانند برای این محصول دیدگاه ارسال کنند.



دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.